Më lini të bërtas - Sabine Sicaud

Ah, më lini të bërtas, të bërtas, të bërtas …

Të bërtas sa grykën të çaj e të plas !

Të ulërij si një kafshë që therret,

Si hekuri që rrihet zjarr në farkëtore,

Si pema që këputet nga dhembët e sharrës,

Si xhami që pritet nga thika e diamantit …

Të çirrem, të bërtas, të grindem.

S’me prishet puna që njerëzit

Do tremben. Unë kam nevojë

Të bërtas që nga thellësia e shpirtit.

Njerëzit ? Se dini sa larg meje ata janë ?

Njëlloj si të mos ekzistonin fare,

Përderisa vuajtjet e dhimbjeve të mia

Më bëjnë ta ndjej veten fillikat në botë,

Si në burg vetmuar të heq e të lëngoj?

Të më flasin ? Jo, as që pres të më flasin.

Bile nuk di a duhet ndihme t’i u kërkoj

Kur si e çmendur klithmat i lëshoj,

Ditë e natë si e mallkuar nga dhimbjet,

Nga kjo egërsirë kaq mizore që më vret.

Besoni se kjo është diçka që durohet ?

Kjo dhimbje, o Zot, që djallëzisht më vret

E ngjitet e ngjitet lart pak nga pak

Me atë artin mizor të lëngimit kinez,

Që askush se sheh, bile as ti vetë,

Drejt shëndetit, shëndetit tim të brishtë ?

Eshte për atë që bërtas, ah, është për atë ! 

Në i dëgjon klithmat, shendeti im, 

Atëherë dhimbjen pse s’ma mposht ?

Pse me le te vuaj të vuaj gjer në vdekje, 

Thuajmë pse ?

Apo është ky i yti shpagim nga që kur të kisha

Për ty s’mendova kurrë, shëndeti im i pakët ?

Ai donte vdekjen, Ajo veç jetën desh...

Ai desh vdekjen dhe premtimet e saj të zbehta,

Në jetën pa shpresë të një djaloshi në përgjërim,

Ai desh të vdiste, të ndahej veç prej hidhërimit,

Të harronte ditët e netët plot dhimbje e trishtim.

Ajo jetën desh ta gëzonte plot zjarr e harrim,

Donte njerëzit dhe vitet që shkonin plot gëzim,

Qe dhurate prej qiellit e qeshur plot gajret,

Lule e pavyshkur në daç në shi a erë me tërbim.

Por një ditë prej ditësh gjithçka ndryshoi rrjedhë,

Dashuria keq i përfshiu dhe nuk ditën a benë mirë,

Se ajo shumë donte jetën e ai vdekjen fort e desh,

Cili nga të dy nga kjo betejë më i fortë do dil ?

Duheshin aq shumë sa çdo gjë do sakrifikonin,

Çdo gjë përreth familje e miq gati të mohonin,

Gjithçka për tu dashur se ajo qe pasuri e tyre,

Por ajo desh jetën te gëzonte e ai vdekjen desh …

Sa të ndryshëm po aq edhe të afërt në gjithçka,

Për dashurinë e çmendur mes tyre merreshin vesh,

Por njeri veç për vdekjen ëndërronte të ikte fluturim,

E tjetra të jetonte me të desh, pa brenga e hidhërim.

Por historia ka një fund : të ndaheshin me shtrëngim,

Ata që kishin premtuar besnikëri gjer në amshim,

E sot në dhimbje e torturë djaloshi jetën po e shkon,

Nga që vajza për të në qiell lart ka shkuar fluturim ...

Ai donte vdekjen, ajo jetën veç desh,

Ai për të jetoi, ajo për të dha shpirt …

William Shakespeare

Më mungon ti...

Ti je mungesa ime më e madhe

Që u jep frymën dhe fytyrën ditëve të mia

Jam katër stinë larg teje

Dhe kambana e kujtimeve

Godet trishtueshëm mbi gjuhëzën memece

Që lëshon tinguj të përvajshëm

Në këtë stinë të vërshimeve të ujta të kujtesës

Si të të arrij

Që të gjej veten?

Më duhet të bëhem lumë dalur shtratit

Që të prek bregun tjetër

Ku je ti

E shndrruar  në mjegull.

Kur mendoj - Petrit Qejvani

Kur mendoj se  një ditë nuk do jem,
Kur mendoj se ti një ditë nuk do jesh,
(ne s’do jemi për njeri-tjetrin në të njëjtën ditë)
Do mungojmë në apelin e madh të jetës,
Një lumë i zi ujrash të vrullshme
 Më mbyt
Dhe s’më le të të thërras Emrin.
Dallgët e tij s’më lenë të dal në breg
Të kap dorën tënde të zgjatur lemerishëm,
Të kapësh ti dorën time të zgjatur lemerishëm.
Dhe klithma jote  humbet nga rrokopuja e dallgëve
Dhe klithma ime e ngrirë nuk e arrin dot klithmën tënde
Të krijojë unazën false të shpëtimit të pamundur.
E kuptoj sa e kotë është
Të të mbush mendjen
 Se jeta është një peng i vdekjes
 Që luan me ne, krijesat naive,
Që, sa jetojmë,
 Dashurojmë fare pak
 Dhe grindemi shumë
Si të ishim të pavdekshem ...

Ditë Maji

Ishte ditë maji

I tërë qyteti më vinte vërdallë 

Dhe Dielli kishte vendosur të m'i shponte sytë

Aty - këtu ndonjë i pafat që kërkon lëmoshë

Aty - këtu ndonjë megaloman i padurueshëm 

Asnjë grimcë lumturie në sipërfaqe 

Dhe vetëm aq - ditë maji e thjeshtë...

Ah, sa e dua fshatin tim

Pranvera hapi sytë. Ngado dëgjohen cicërimat e zogjëve. Bari pushtoi çdo cep të tokës. Dhe po dole në oborr, mbylle sytë dhe dëgjove me zemër, e dëgjon derisa fryn një fllad që të dhuron lumturi dhe jetëgjatësi. 

Ah, sa e dua fshatin tim. Kur isha më e re thosha me vete "gjendemi në skaj të botës" por tani ky skaj i botës më është bërë aq i dashur, aq kuptimplotë sa që po të më jepej mundësia një milion herë të zgjedhja se ku dua të jetoj as që do të mendohesha dhe do të zgjedhja këtë vend. 

Trashëgimia për femrat - Erbline Citaku

Trashëgimia për femrat

Femra si qenia më delikate e cila është shoqe, motër, nënë, bijë shpesh në shoqërinë kosovare nuk trajtohet ashtu siç e meriton. Asaj i shkelen të drejtat dhe askush nuk mërzitet për këtë fakt madje as vetë ajo. E kur jemi te shkelja e të drejtave të saj, atëherë njëra ndër shkeljet më të mëdha është se asaj nuk i jepet ajo që i takon me ligj. Kur e them këtë i referohem pasurisë së familjes e cila gjithmonë iu ndahet meshkujve brenda familjes ndërsa femrave nuk iu ndajnë asgjë.

E drejtë  kjo e saj të cilën ia garanton Ligji për Familjen i Kuvendit të Kosovës i cili thotë se: “Tërë pasuria e fituar gjatë kohëzgjatjes së bashkimit famijar i cili përfshin bashkëshortët dhe fëmijët e tyre të ngushtë konsiderohet të jetë pasuri e përbashkët e të gjithë anëtarëve që kanë marrë pjesë në fitimin e saj.”

Me aq sa shihet në këtë ligj askund nuk shkruan se gjinia paraqet atë se kujt i takon pasuria e kujt jo, ky ligj nuk e ndan femrën nga mashkulli. Por ky ligj fatkeqësisht ka mbetur në shumicën e rasteve vetëm në letër. Ajo që vazhdon të praktikohet është metoda e vjetër: mashkulli është shtylla e shtëpisë dhe mashkulli do të trashëgoj pasurinë ndërsa femra vendin e ka te burri dhe mund të vij në vizitë te vëllezërit e saj por kjo nuk do të thotë se asaj i takon diçka vetëm do të nderohet si një mysafire.

Mysafire në shtëpinë e saj?! Kjo lëre që cenon të drejtat e femrës por ul dhe krenarinë e saj. Ajo që duhet të ndjejnë vëllezërit e saj është turpi që po bëjnë një lloj “vjedhje” ndaj motrës së tyre, sepse ata i kanë marrur atë që i takon. Çfarë nëse nesër burri i saj vendos të ndahet nga ajo?! Ajo femër përveç zemrës së thyer dhe pikëllimit që ndjen do të ndjejë poashtu se nuk i përket asnjë vendi dhe se nuk ka ku të shkojë. Ndjenja të tilla që nuk do të kishte nevojë t’i provonte në qoftë se do ta kishte trashëguar atë pjesë që i takon nga familja e vet.Por edhe nëse martesa e asaj femre shkon ashtu siç duhet prapë se prapë kur të vdes burri asaj nuk do t’i ndahet pasuria nga ana e burrit, e gjithë ajo do t’iu ndahet fëmijëve saktësisht meshkujve.

Zbatimin e zakoneve dhe ligjeve të pashkruara për rregullimin e marrëdhënieve familjare në këtë rast femra e vuan më së shumti por nuk mund t’i fajësojmë vetëm prindërit apo vëllezërit për mosndarjen e pasurisë në mënyrë të barabartë. Fajtor tjetër janë edhe vetë femrat të cilat nuk lodhen shumë që të informohen dhe t’i mësojnë të drejtat e veta por pajtohen me atë që iu ofrohet. Ato nuk aftësohen të mendojnë me trurin e vet por mendojnë me trurin e të tjerëve. E ai tru i të tjerëve qysh nga kohërat më të vjetra deri në ditët e sotme ka favorizuar mashkullin në pothuajse çdo aspekt. Femrat janë konsideruar si “rob” i një shtëpie, puno te baba, puno te burri. Femra që nga çasti kur është lindur është ndier e refuzuar, ajo gjithmonë ka qenë në shërbim të meshkujve dhe edhepse ka kontribuar në shumë raste më shumë se sa mashkulli, prapë atë e kanë martuar dhe ka shkuar te burri i saj e sa për t’i ndarë pasuri, as që ka ardhur në konsideratë kjo shprehje se lëre më të bëhet një gjë e tillë. Kjo ishte për keqardhje atëherë, por nuk do të thotë se kjo gjendje duhet të vazhdoj edhe në ditët e sotme. Ajo që është edhe për keqardhje më të madhe është se edhe nëse vajza ishte vajza e vetme në familje, nuk kishte vëllezër prapë se prapë ajo nuk e trashëgonte pasurinë por axha i saj apo dikush tjetër vetëm sepse ishte mashkull i asaj familje.

Le të bëhet ashtu siç është bërë gjithmonë. Kjo është ajo faza ku kemi ngecur, mentaliteti ynë nuk ndryshon sado që themi se jemi popull demokratik, jemi për barazinë gjinore, për të drejta të barabarta e shumë të thëna të tjera që thuhen lehtë por për t’i vënë në praktikën tonë është e vështirë.

Por, mjaft më! Femrat duhet të vetëdijësohen dhe të kërkojnë që kur të ndahet pasuria e familjes edhe ato ta marrin pjesën e vet dhe për këtë nuk duhet të hidhërohet as babai i saj e as vëllezërit e saj. Ato duhet të marrin atë që iu takon dhe ajo t’i ndahet me po të njëjtën kënaqësi që iu ndahet djemëve të familjes. Nëse marrëdhënia prindër - vëllezër - motër zbehet për shkak të ndarjes së pasurisë atëherë kjo gjë vetëm dëshmon se kjo nuk ishte një marrëdhënie e shëndoshë por një marrëdhënie e cila bazohej në interes. Dhe nëse prapë atyre refuzohet t’iu ndahet pasuria atëherë duhet të marrin masa dhe t’i drejtohen gjykatës për këtë çështje.

Për këtë çështje ka folur dhe  Zëvendës ministri i Drejtësisë Avdyl  Ymeri  në përmbyllje të Fushatës së 16 Ditëve të Aktivizimit kundër dhunës ndaj gruas i cili ka thënë se:  “Pozita e barabartë e gruas në pronë është një ndër elementet më të rëndësishme me të cilën sigurohet një bazament më stabil ekonomik. Qasja e barabartë në prona qoftë ato prona trashëgimore apo edhe prona tjera të luajtshme apo të paluajtshme siguron një pavarësi ekonomike të gruas në familje, por edhe në shoqëri”.

Ndarja e pasurisë në shumicën e shteteve të botës bëhet në mënyrë të barabartë midis vëllezërve dhe motrave dhe kjo gjë duhet të filloj të zbatohet edhe në shtetin tonë demokratik dhe që një ditë edhe ne të jemi pjesë e këtyre shteteve dhe e gjithë kjo periudhë e mosndarjes së pasurisë në mënyrë të barabartë ndaj femrave dhe meshkujve të mbetet vetëm në kujtimet tona.

Lutje ndaj Zotit

O Zot më ndihmo dhe më udhëzo që të jem e fortë dhe t'i rezistoj çdo gjëje të keqe që më ndodh. Më ndihmo t'i rezitoj padrejtësive, gënjeshtrave, vështirësive, fjalëve të liga. Më forco dhe më jep durim që të mos bie në depresion, të mos mërzitem, të mos iu dorëzohem lotëve dhe të mos heq dorë. Më ndihmo që t'i realizoj ëndërrat e mia dhe të mos mbetem nën këmbët e askujt. Mos më ndihmo kur dua të bëhem e keqe e kur dua të hakmerrem, ma zbut zemrën dhe ma shto besimin tek ti që të t'i lë ty të gjitha zgjidhjet e problemeve të mia. Nuk ta kërkoj lumturinë nëse nuk e meritoj e vetmja gjë që dua është të ma shtosh mëshirën, dashurinë, dhembshurinë dhe respektin e të mos lejosh që zemra ime të shndërrohet në gur. 

Kam vdekur shumë herë... - Charles Bukowski